Odpowiedź na to pytanie nie należy do prostych. Arabica czy Robusta? A może mieszanka tych gatunków? Z której części świata? Mocno czy delikatnie palona? Dylematów jest wiele. Podpowiadamy więc, którą ścieżką podążyć aby znaleźć dla siebie kawę idealną.
Arabica
Najbardziej popularna wśród miłośników kawy jest oczywiście Arabica. To gatunek, który ceniony jest przede wszystkim ze względu na bogaty aromat, oleistą konsystencję naparu, delikatność i stosunkowo niewielką zawartość kofeiny. Te wszystkie zalety ziarna kawowca zyskują dzięki uprawie w sprzyjających warunkach, czyli na zacienionych zboczach gór, przy dobrze nawodnionej glebie, starannej obróbce i paleniu. W zależności od rejonu świata, Arabica zyskuje odmienne nuty. Inaczej smakuje filiżanka kawy z ziaren, które dojrzewały w Etiopii, Meksyku czy na Jamajce. W pierwszej odnajdziemy wyraźny posmak czekolady, w drugiej koniaku, w trzeciej owoców. Wśród wszystkich dostępnych na światowym rynku ziaren tego gatunku paleta smaków i możliwości jest nieskończenie szeroka.
Robusta
Opinia mniej szlachetnej kawy przylgnęła do drugiego najbardziej znanego na naszym globie gatunku. Chodzi o Robustę, która ma bardziej zdecydowany charakter, więcej kofeiny, daje gęsty napar i trwałą cremę. Zawiera jednak więcej kwasów i mniej olejków, daje większą goryczkę. Jest też bardziej odporna na warunki atmosferyczne, lepiej niż Arabica radzi sobie ze szkodnikami, nie musi mieć więc tak wyśrubowanych warunków, aby dojrzewać i cieszyć smakiem. Stąd być może wywodzi się przekonanie o jej bardziej pospolitym pochodzeniu. Robusta ma jednak swoje zalety. Dlatego też chętnie wykorzystywana jest jako składnik mieszanek kaw ziarnistych, gdzie dopełnia mocą lub aromatem wybrane ziarna Arabica. W dobrych kawach zawartość Robusty może osiągać od kilku do kilkudziesięciu procent, a bywają też przypadki, gdy traktowana ze znawstwem Robusta sama w sobie staje się kawą doskonałą.
Preferencje
O tym, który wariant wybrać i w jakich proporcjach, decydują indywidualne preferencje. Jeśli wolimy kawę delikatniejszą, o mniejszej zawartości kofeiny, ulubionego smaku powinniśmy szukać wśród mieszanek ziaren 100% Arabica (przykładowe, częste wybory to produkty: Lavazza Qualita Oro, Oquendo Gran Gran Reserva i Melitta BellaCrema LaCrema). Jeśli pobudzające espresso z gęstą pianką, to połączenie z Robustą będzie odpowiednim tropem (świetnym wyborem jest kawa L’Antico Riserva Nero lub Excelsior Extra Mild) . Które proporcje okażą się idealne, o tym przekonamy się próbując rozmaitych wariantów. A droga do odnalezienia tego doskonałego będzie więcej niż przyjemna.
Dylematów ciąg dalszy
Ale wróćmy do dylematów, bo nie kończą się one na wyborze składu gatunkowego kawy. Niezależnie od tego czy mamy do czynienia z Robustą czy Arabicą, różnica między dwoma takimi samymi ziarnami pojawi się już w momencie pierwszej obróbki. Dojrzałe ziarna kawowca oddziela się od mięsistej otoczki na dwa sposoby. Pierwszy z nich to suszenie na słońcu, drugi to płukanie w wodzie i poddawanie lekkiej fermentacji. Znawcy kawy tę ostatnią metodę wskazują jako lepszą dla smaku i aromatu. Pomaga ona nie tylko zachować te najcenniejsze walory, ale też dodać im energii. Wybierając kawę warto też zwrócić uwagę na sposób jej zbioru. Za najlepsze uznawane są te ziarna, które zrywane są ręcznie. To gwarancja ich dojrzałości, jakości, podobnego smaku.
Kolejny etap to palenie. Metod jest wiele, a najlepsze palarnie pilnie strzegą swoich sekretów związanych z techniką termicznej obróbki ziaren. Szlachetnemu smakowi kawy na pewno sprzyjają te oparte na tradycji rzemieślniczej, polegające na powolnym prażeniu małych partii. Sam stopień palenia to już kwestia osobistych preferencji. Mocny wydobywa zdecydowany charakter nie mając wiele wyrozumiałości dla subtelniejszych nut. Lekki pozwala wychwycić i zachować aromatyczne niuanse. Średni dla wielu kawoszy stanowi „złoty środek” , równowagę między mocą a delikatnością. Najważniejsza zasada to świeżość. Im mniej czasu mija od palenia, tym większa szansa, że ziarna zachowały swój oryginalny aromat. Warto dodać, że solidni producenci zabezpieczają swoje produkty poprzez specjalne opakowania, w tym m.in. z zaworkiem odprowadzającym gazy.
Metoda przygotowania
Wybór odpowiedniej kawy związany jest też z metodą jej przygotowania. Większość ziarnistych mieszanek sprawdzi się w ekspresach automatycznych, jednak jeśli chcemy sięgnąć po alternatywę w postaci kawiarki, french pressu, chemeksu lub aeropressa, warto zastanowić się dłużej nad doborem ziaren i ich mieleniem. Jeśli kawę chcemy zaparzyć przy użyciu kawiarki, ziarna nie muszą być bardzo rozdrobnione. W przypadku metody przelewowej , lepiej aby były zmielone mocniej. Zasada jest tu podobna jak przy paleniu. Chodzi o świeżość. Im mniej czasu upłynie od zmielenia do zaparzenia, tym lepiej dla smaku kawy. Warto więc zaopatrzyć się nie tylko w dobrą kawę, ale też porządny młynek.
To tylko garść najważniejszych podpowiedzi, bo tak naprawdę jednoznacznej odpowiedzi na pytanie o dobrą kawę nie ma. A precyzyjniej – każdy jej smakosz będzie miał własną.
